Gemeentewapen Obdam
Per 1 januari 1979 zijn de gemeenten Hensbroek en Obdam samengevoegd tot de nieuwe gemeente Obdam. Bij een nieuwe gemeente hoort een nieuw gemeentewapen vond de voorbereidingscommissie van de gemeentelijke herindeling. De politiek was het daar volledig mee eens. De lijst Gemeentebelangen gebruikte als voorschot op het nieuwe gemeentewapen bij de verkiezingen een ontwerp van Jaap Schuurman uit Hensbroek en zette daarmee de toon voor de discussies over het nieuwe wapen.
artikel Alkmaarse Courant 1978
Eerste ontwerp
Op 10 augustus 1978 heeft de voorbereidingscommissie van de gemeentelijke herindeling zich gewend tot de Stichting voor Banistiek en Heraldiek te Muiderberg met het verzoek een gemeentewapen te ontwerpen waarin de wapens van de beide samen te voegen gemeenten zijn geïntegreerd.
Deze stichting kwam met het volgende voorstel:
“Rood, beladen met een geknotte keper vergezeld van drie wassenaars, alles van goud, en de keper beladen met een groene schijf, waarop een kop van een hen van zilver; het schild gedekt met een kroon van goud van drie bladen en twee parels.”
De geknotte keper in dit ontwerp moest de broek van het wapen van Hensbroek vervangen. De broek zou volgens de ontwerper geen genade meer kunnen vinden in de ogen van de Hoge Raad van Adel, de instantie die nieuwe gemeentewapens moet beoordelen. Informeel had de Hoge Raad van Adel de ontwerper van het wapen al laten weten dat het ingediende ontwerp de eindstreep wel zou kunnen halen.
De Voorbereidingscommissie ging in principe akkoord met het voorstel en vroeg de Stichting voor Banistiek en Heraldiek een eenvoudige schetstekening te vervaardigen. Het “lezen” van omschrijvingen van wapens is niet eenvoudig en toen de ontwerptekening van de Stichting binnenkwam was dat schrikken. De voorbereidingscommissie heeft geen pogingen ondernomen het ontwerp verbeterd of gewijzigd te krijgen. Er zijn zelfs helemaal geen contacten geweest met deze Stichting.
Het vervolg
Wethouder Jan Leegwater nam vervolgens telefonisch contact op met mr. G.A. Bontekoe uit Oosterwolde. De heer Bontekoe was burgemeester in ruste en amateur-ontwerper van wapens voor overheidslichamen. De heer Bontekoe kreeg de opdracht een gemeentewapen te ontwerpen voor de nieuwe gemeente. In de opdracht staat verder niets over de eisen waaraan het wapen zou moeten voldoen, dus blijkbaar heeft wethouder Leegwater dat telefonisch met de heer Bontekoe besproken. Ook in de ogen van de heer Bontekoe kon de broek geen genade vinden. Het wapen van Hensbroek stond namelijk bekend als het meest kolderieke gemeentewapen van Nederland.
“Het wapen is om zo te zeggen het naamkaartje van de betrokken gemeente, het kan mooi of minder mooi zijn maar nimmer mag het onderwerp voor spotternijen zijn” zo schrijft hij op 27 oktober 1978. Hij komt met een ontwerp waarbij de kip op de broek is vervangen door een hanenkop. Dit voorstel haalde de eindstreep niet, maar men ging wel verder met de heer Bontekoe.
Een aantal ontwerpen verder doet het college van burgemeester en wethouders van de nieuwe gemeente Obdam de raad het voorstel het navolgende wapen vast te stellen:
Rechtsgeschuind, het eerste van keel, beladen met drie wassende manen van goud, het tweede van blauw, beladen met een broek van goud, waarop rustende een hen van zilver; het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladen en twee paarlen”
De raad ging akkoord met dit voorstel, maar helaas, nu trapte de Hoge Raad van Adel op de rem. De Hoge Raad vond dat de nieuwe gemeente het wapen van de oude gemeente Obdam, het oudste van de twee wapens, maar moest gaan voeren.
“De traditie van het voeren van het Wassenaer-wapen voert terug tot 1503, het huwelijk van Gijsbert van Duvenvoirde met Anna van der Bouchorst, ook al zal het de-facto (daadwerkelijk) voeren van dit wapen waarschijnlijk later hebben plaatsgehad”. Het wapen van Hensbroek was van latere datum.
Het nieuwe gemeentebestuur was het hier helemaal niet mee eens. De heer Schutte, secretaris van de Hoge raad van Adel, verscheen op 29 augustus 1979 in het college van burgemeester en wethouders om de patstelling te bespreken. Deze bespreking heeft geleid tot het volgende voorstel van de Hoge Raad van Adel.
“In keel een streep, vergezeld boven van drie wassenaars, geplaatst twee en een, beneden van een broek, alles van goud, de broek getopt met een zittende hen van zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels”
Het was een meerderheidsvoorstel, blijkbaar was niet iedereen binnen de Hoge Raad van Adel gelukkig met dit voorstel.
De heer Bontekoe heeft dit ontwerp verder uitgewerkt. Voor het “Hensbroeker deel” van het wapen heeft hij een korte broek gekozen met daarop een witte leghorn.
Op 27 november 1979, kwam het Koninklijk besluit tot vaststelling van het gemeentewapen af.
De officiële tekst luidde: “In keel een versmalde dwarsbalk, vergezeld boven van drie wassenaars, geplaatst twee en een, beneden van een broek, alles van goud, de broek getopt met een zittende hen van zilver, gekamd en geleld van keel, gebekt van goud. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels”.
Het duurde nog tot 19 mei 1980 voordat het wapendiploma binnenkwam en toen bleek dat de korte broek met een leghorn niet was overgenomen. In feite was het oude wapen van Hensbroek onder de dwarsbalk getekend. De heer Bontekoe reageerde zeer teleurgesteld en heeft het gemeentebestuur nog gevraagd hiertegen in verweer te komen. Het gemeentebestuur vond het ondertussen al lang goed en heeft het er verder bij laten zitten.
Slot
De gemeente Obdam heeft dit wapen gevoerd tot de herindeling van 1 januari 2007. Vanaf dat moment ging de gemeente Obdam op in de nieuw gevormde gemeente Koggenland.
